Wędrówki z dinozaurami

Sezony i odcinki

• Sezon 1

  6 odcinków
  • 

    01

    29m

    Nowa krew

    Odcinek skupia się na losach grupki teropodów z rodzaju Coelophysis (a w szczególności jednej, młodej samicy), żyjących w zachodniej części superkontynentu Pangei. Dinozaury nie są jeszcze dominującą grupą lądowych kręgowców, rywalizują z przedstawicielami innych gałęzi archozaurów, w tym wielkimi drapieżnymi postozuchami, z pterozaurami, jak owadożerne peteinozaury, a także z terapsydami, takimi jak roślinożerne placeriasy czy ssakopodobne cynodonty. Wytrzymałość zwierząt różnych gatunków zostaje wystawiona na próbę, gdy po zakończeniu pory deszczowej przychodzi nadzwyczajnie długa i ciężka, 9-miesięczna pora sucha, doprowadzająca stopniowo do wyschnięcia lokalnej rzeki i przemiany okolicy w pustynię. Celofyzom udaje się dostosować do nowych, trudnych warunków, dzięki temu, że przy wydalaniu tracą mniej wody niż inne duże kręgowce, oraz dzięki zmianom zachowań – łączą się w grupy by wspólnie polować, nie cofają się przed kanibalizmem.

  • 

    02

    29m

    Czas tytanów

    Pod koniec okresu jurajskiego, po rozpadzie superkontynentu Pangei, klimat jest wilgotniejszy niż w triasie. Dzięki temu ogromne obszary, na których kiedyś były pustynie, teraz są porośnięte lasami iglastymi lub rozległymi paprociowymi równinami. Dinozaury dominują na Ziemi od dziesiątków milionów lat; największy sukces odnoszą olbrzymie, długoszyje zauropody, jak brachiozaury czy diplodoki. Odcinek otwiera scena składania jaj przez samicę diplodoka w gnieździe na skraju lasu. Przy pomocy pokładełka samica składa ok. 100 jaj, po czym przysypuje je i, pozostawiając własnemu losowi, opuszcza las i wraca do swego stada. Po 3 miesiącach z tych jaj, które nie padły łupem leśnych drapieżników, takich jak niewielki ornitolest, wykluwają się młode.

  • 

    03

    29m

    Okrutne morze

    Odcinek otwiera scena, w której z morza przy brzegu wyspy niespodziewanie wynurza się olbrzymi pliozaur Liopleurodon, by schwytać w zęby eustreptospondyla poszukującego pożywienia na wybrzeżu i wciągnąć go pod wodę. (Nie ma dowodów, że liopleurodony rzeczywiście polowały w ten sposób; twórców serialu mogły zainspirować zachowania orek żyjących w wodach przybrzeżnych Argentyny, potrafiących atakować uchatki na wybrzeżach.) Na skutek podniesienia się poziomu oceanów, obszar współczesnej Europy w późnej jurze jest w dużym stopniu pokryty wodami Morza Tetydy, rozdzielającego kontynenty Laurazji i Gondwana. Na północnych krańcach Tetydy, gdzie dzieje się akcja odcinka, znajdują się nieliczne małe wysepki, otoczone płytkim morzem. Dinozaury nie są tu liczne, znakomite warunki do życia znajdują tu natomiast gady morskie z grupy plezjozaurów, jak kryptoklidy, oraz rybożerne pterozaury, jak ramforynchy.

  • 

    04

    29m

    Pod skrzydłami olbrzymów

    Gdy we wczesnej kredzie podniósł się poziom oceanów, rozpadały się stare kontynenty, a między nowymi rozciągały się rozległe płytkie morza, powstały doskonałe warunki dla rozwoju wielkich pterozaurów. Odcinek skupia się na losach jednego z nich – ponad 40-letniego samca pterozaura z rodzaju Ornithocheirus, olbrzyma o 12–metrowej rozpiętości skrzydeł. Zazwyczaj przemierzający Ziemię w poszukiwaniu pożywienia, ornitocheir, jak co roku gdy zbliża się okres godów, zmienia trasę swej wędrówki, wyruszając na tereny lęgowe na wyspie Kantabrii, odpowiadającej terytorium dzisiejszej Hiszpanii. Wyruszając ze skalistych wybrzeży na terytorium dzisiejszej Brazylii (według książki Tima Hainesa z wybrzeży Borboremy, odpowiadających północno-wschodniej Brazylii), pterozaur po kilku dniach dociera do południowych wybrzeży dzisiejszej Ameryki Północnej. Tam trafia na ogromne, składające się z setek osobników stado iguanodonów z gatunku Dakotadon, przemierzających wybrzeże i żerujących na skraju lasu.

  • 

    05

    29m

    Duchy milczących kniei

    W połowie okresu kredowego wielki południowy kontynent, obejmujący dzisiejszą Amerykę Południową, Antarktydę i Australię jest ogrzewany przez ciepłe prądy morskie płynące od równika i uniemożliwiające powstanie czapy lodowej na biegunie południowym. Dzięki temu na obszarach dzisiejszej Australii rosną rozległe lasy iglaste. Mimo to warunki są jak na erę mezozoiczną wyjątkowo trudne; choć w czasie dnia polarnego jest ciepło, bujnie rozwijają się rośliny a słońce nie zachodzi, to z drugiej strony przez kilka miesięcy w roku żyjące tu zwierzęta muszą żyć w ciemnościach i borykać się z niskimi temperaturami z powodu nadejścia nocy polarnej. Przez cały rok w tych warunkach żyją niewielkie ornitopody z rodzaju Leaellynasaura.

  • 

    06

    29m

    Śmierć dynastii

    Odcinek przedstawia wydarzenia ostatnich kilku miesięcy ery dominacji dinozaurów. Wzmożona aktywność wulkaniczna na całym świecie wyniszcza powierzchnię Ziemi, a jednocześnie uwalnia do atmosfery ogromne ilości gazów wulkanicznych. W książce Tima Hainesa mówi się też o problemie zaniku płytkich mórz epikontynentalnych, i tym samym znacznego osuszenia klimatu w głębi lądu. Wiele grup zwierząt nie potrafi przystosować się do nowych warunków; np. pterozaury, niegdyś władające przestworzami, teraz są grupą na skraju wymarcia, ustępującą miejsca ptakom. Dinozaury wciąż są dominującymi kręgowcami lądowymi, lecz w wyniszczonym erupcjami wulkanów krajobrazie trudno im znaleźć pożywienie; co gorsza, aktywność wulkaniczna pozbawia środowiska składników mineralnych niezbędnych dinozaurom do wytworzenia skorupek jaj, w rezultacie czego coraz rzadziej z jaj wykluwają się młode.